Έχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί τα γερμανικά αριθμητικά μοιάζουν με έναν γρίφο, ειδικά όταν προσπαθείτε να πείτε το «είκοσι ένα» και ακούτε «ένα και είκοσι»; Μην ανησυχείτε, δεν είστε οι μόνοι! Η εκμάθηση των αριθμών σε μια νέα γλώσσα είναι συχνά ένα από τα πρώτα εμπόδια που συναντάμε, αλλά και ένα από τα πιο κρίσιμα. Άλλωστε, πώς θα παραγγείλετε δύο μπύρες, θα ρωτήσετε την ώρα ή θα καταλάβετε την τιμή ενός προϊόντος χωρίς αυτούς; Τα γερμανικά αριθμητικά, αν και στην αρχή φαίνονται περίπλοκα λόγω της «αντίστροφης» λογικής τους στις σύνθετες δεκάδες, ακολουθούν στην πραγματικότητα ένα πολύ λογικό και δομημένο σύστημα. Σε αυτόν τον αναλυτικό οδηγό, θα αποκαλύψουμε κάθε πτυχή των γερμανικών αριθμών, από τους βασικούς μονοψήφιους μέχρι τους πολύπλοκους τακτικούς αριθμούς, με παραδείγματα, συμβουλές και πρακτικές εφαρμογές για να γίνετε κι εσείς ειδικοί!
Η Βάση: Οι Αριθμοί από το 0 έως το 10
Ας ξεκινήσουμε από τα θεμέλια, τους αριθμούς που όλοι γνωρίζουμε. Αυτοί αποτελούν τη βάση για όλους τους υπόλοιπους αριθμούς και είναι απαραίτητο να τους μάθετε απ’ έξω.
- 0: null (μηδέν)
- 1: eins (ένα)
- 2: zwei (δύο)
- 3: drei (τρία)
- 4: vier (τέσσερα)
- 5: fünf (πέντε)
- 6: sechs (έξι)
- 7: sieben (επτά)
- 8: acht (οκτώ)
- 9: neun (εννέα)
- 10: zehn (δέκα)
Σημαντική Παρατήρηση: Ο αριθμός eins χάνει το «s» στο τέλος και γίνεται ein όταν χρησιμοποιείται ως αόριστο άρθρο (π.χ., ein Buch – ένα βιβλίο) ή όταν αναφέρεται σε ποσότητα χωρίς να τονίζει τον αριθμό (π.χ., ein Glas Wasser – ένα ποτήρι νερό). Όταν τονίζουμε ότι είναι ένα και όχι δύο, τότε χρησιμοποιούμε το eins (π.χ., Ich habe eins – Έχω ένα).
Οι Έφηβοι: Αριθμοί από το 11 έως το 19
Μετά το δέκα, οι αριθμοί αρχίζουν να αποκτούν μια συγκεκριμένη δομή, αν και υπάρχουν μερικές ιδιαιτερότητες που πρέπει να προσέξετε.
- 11: elf (έντεκα)
- 12: zwölf (δώδεκα)
- 13: dreizehn (δεκατρία) – drei + zehn
- 14: vierzehn (δεκατέσσερα) – vier + zehn
- 15: fünfzehn (δεκαπέντε) – fünf + zehn
- 16: sechzehn (δεκαέξι) – Προσοχή: το sechs χάνει το «s»!
- 17: siebzehn (δεκαεπτά) – Προσοχή: το sieben χάνει το «en»!
- 18: achtzehn (δεκαοκτώ) – acht + zehn
- 19: neunzehn (δεκαεννέα) – neun + zehn
Παρατηρήστε ότι από το 13 και μετά, η δομή είναι «μονάδα» + «zehn», με τις εξαιρέσεις των 16 και 17.
Οι Δεκάδες: Από το 20 έως το 90
Οι δεκάδες ακολουθούν ένα παρόμοιο μοτίβο με τους «έφηβους», αλλά με την κατάληξη «-zig» (εκτός από το 30).
- 20: zwanzig (είκοσι) – Ιδιαιτερότητα: δεν είναι ‘zweizig’
- 30: dreißig (τριάντα) – Ιδιαιτερότητα: έχει ‘ß’ αντί για ‘z’
- 40: vierzig (σαράντα) – vier + zig
- 50: fünfzig (πενήντα) – fünf + zig
- 60: sechzig (εξήντα) – Προσοχή: το sechs χάνει το «s»!
- 70: siebzig (εβδομήντα) – Προσοχή: το sieben χάνει το «en»!
- 80: achtzig (ογδόντα) – acht + zig
- 90: neunzig (ενενήντα) – neun + zig
Ο Μεγάλος Γρίφος: Σύνθετοι Αριθμοί
Εδώ είναι που πολλοί αρχάριοι μπερδεύονται, αλλά μόλις κατανοήσετε τη λογική, όλα γίνονται ξεκάθαρα. Στα γερμανικά, όταν φτιάχνουμε αριθμούς όπως το «είκοσι ένα», λέμε πρώτα τη μονάδα, μετά το «και» (und) και μετά τη δεκάδα.
Κανόνας: μονάδα + und + δεκάδα
- 21: einundzwanzig (ένα και είκοσι)
- 33: dreiunddreißig (τρία και τριάντα)
- 45: fünfundvierzig (πέντε και σαράντα)
- 67: siebenundsechzig (επτά και εξήντα)
- 99: neunundneunzig (εννέα και ενενήντα)
Φανταστείτε ότι διαβάζετε τους αριθμούς από δεξιά προς αριστερά για το πρώτο μέρος (μονάδα και δεκάδα). Αυτή η δομή είναι συνεπής για όλους τους σύνθετους αριθμούς μέχρι το 99.
Εκατοντάδες, Χιλιάδες, Εκατομμύρια και Πέραν Αυτών
Όσο ανεβαίνουμε στους αριθμούς, η δομή γίνεται πιο απλή και πιο κοντά στην ελληνική.
- Εκατοντάδες: Χρησιμοποιούμε το hundert (εκατό).
- 100: (ein)hundert
- 200: zweihundert
- 543: fünfhundertdreiundvierzig (πεντακόσια τρία και σαράντα)
- 999: neunhundertneunundneunzig
- Χιλιάδες: Χρησιμοποιούμε το tausend (χίλια).
- 1.000: (ein)tausend
- 2.000: zweitausend
- 1.234: eintausendzweihundertvierunddreißig
- 5.678: fünftausendsechshundertsiebenundsiebzig
- Εκατομμύρια: Χρησιμοποιούμε το Million (εκατομμύριο).
- 1.000.000: eine Million (Προσοχή: το Million είναι ουσιαστικό και θηλυκό, άρα παίρνει eine. Επίσης, κεφαλαιοποιείται και έχει πληθυντικό: Millionen.)
- 2.000.000: zwei Millionen
- 1.500.000: eine Million fünfhunderttausend
- Δισεκατομμύρια: Χρησιμοποιούμε το Milliarde (δισεκατομμύριο).
- 1.000.000.000: eine Milliarde (Επίσης ουσιαστικό, θηλυκό, κεφαλαιοποιείται, πληθυντικός: Milliarden.)
Οι Τακτικοί Αριθμοί: Πρώτος, Δεύτερος κ.λπ.
Οι τακτικοί αριθμοί (ordinal numbers) χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν τη σειρά (πρώτος, δεύτερος, τρίτος). Είναι απαραίτητοι για ημερομηνίες, λίστες και πολλά άλλα.
Κανόνες:
- Για τους αριθμούς από 1 έως 19: Προσθέτουμε την κατάληξη -te στον αριθμό.
- Για τους αριθμούς από 20 και πάνω: Προσθέτουμε την κατάληξη -ste στον αριθμό.
Παραδείγματα:
| Αριθμός | Τακτικός Αριθμός (German) | Ελληνική Σημασία | Παρατηρήσεις |
|---|---|---|---|
| 1 | der/die/das erste | πρώτος/η/ο | Ιδιαιτερότητα |
| 2 | der/die/das zweite | δεύτερος/η/ο | |
| 3 | der/die/das dritte | τρίτος/η/ο | Ιδιαιτερότητα |
| 4 | der/die/das vierte | τέταρτος/η/ο | |
| 7 | der/die/das siebte | έβδομος/η/ο | Ιδιαιτερότητα (χάνει το ‘en’) |
| 19 | der/die/das neunzehnte | δέκατος ένατος/η/ο | |
| 20 | der/die/das zwanzigste | εικοστός/ή/ό | |
| 21 | der/die/das einundzwanzigste | εικοστός πρώτος/η/ο |
Οι τακτικοί αριθμοί κλίνονται όπως τα επίθετα και πρέπει να συμφωνούν σε γένος, αριθμό και πτώση με το ουσιαστικό που προσδιορίζουν (π.χ., der erste Tag – η πρώτη μέρα, die zweite Woche – η δεύτερη εβδομάδα).
Αριθμοί στην Καθημερινότητα
Η πρακτική εφαρμογή των αριθμών είναι το πιο σημαντικό κομμάτι. Ας δούμε πώς χρησιμοποιούνται σε διάφορες καθημερινές καταστάσεις.
- Ώρα:
- Επίσημη: Es ist drei Uhr (Είναι τρεις η ώρα). Es ist fünfzehn Uhr dreißig (Είναι δεκαπέντε και τριάντα, δηλ. 3:30 μ.μ.).
- Ανεπίσημη: Es ist halb vier (Είναι τρεισήμισι, κυριολεκτικά «μισό τέσσερα» = μισή ώρα πριν τις τέσσερις). Es ist Viertel nach drei (Είναι τρία και τέταρτο). Es ist Viertel vor vier (Είναι τέσσερα παρά τέταρτο).
- Ημερομηνίες:
Για να πούμε μια ημερομηνία, χρησιμοποιούμε τους τακτικούς αριθμούς. Π.χ., Heute ist der erste Mai (Σήμερα είναι η πρώτη Μαΐου). Am fünfundzwanzigsten Dezember (Στις είκοσι πέντε Δεκεμβρίου). - Τιμές:
Das kostet fünf Euro fünfzig Cent (Κοστίζει πέντε ευρώ πενήντα λεπτά). - Τηλέφωνα:
Οι αριθμοί τηλεφώνου συχνά διαβάζονται ψηφίο-ψηφίο ή ανά δύο ψηφία. Π.χ., null-eins-sieben-sechs-drei-zwei-eins-vier-fünf-neun. - Ποσότητες:
Ich hätte gern zwei Kilo Äpfel (Θα ήθελα δύο κιλά μήλα). Drei Liter Milch, bitte (Τρία λίτρα γάλα, παρακαλώ).
Συχνά Λάθη και Συμβουλές
Για να αποφύγετε κοινές παγίδες και να επιταχύνετε την εκμάθησή σας:
- «eins» vs «ein»: Θυμηθείτε πότε χάνεται το «s». Ως αριθμός (π.χ., Ich habe nur eins) παραμένει eins. Ως αόριστο άρθρο (π.χ., ein Mann) γίνεται ein.
- Η θέση του «und»: Πάντα ανάμεσα στη μονάδα και τη δεκάδα στους σύνθετους αριθμούς (π.χ., vierundzwanzig, όχι zwanzigundvier).
- Κεφαλαιοποίηση: Οι αριθμοί που λειτουργούν ως ουσιαστικά (die Million, die Milliarde) κεφαλαιοποιούνται.
- Εξαιρέσεις: Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις ιδιαιτερότητες των 11, 12, 16, 17, 20, 30 και στους τακτικούς αριθμούς erste, dritte, siebte.
- Πρακτική: Η επανάληψη και η συνεχής χρήση είναι το κλειδί. Μετρήστε αντικείμενα γύρω σας, πείτε την ώρα στα γερμανικά, υπολογίστε τιμές. Όσο περισσότερο εξασκείστε, τόσο πιο φυσικό θα σας φανεί.
Η εκμάθηση των γερμανικών αριθμητικών μπορεί αρχικά να φαντάζει βουνό, ειδικά με τη μοναδική τους δομή. Ωστόσο, όπως είδαμε, ακολουθούν ένα συνεπές και λογικό μοτίβο. Με υπομονή, εξάσκηση και την κατανόηση των κανόνων και των εξαιρέσεων, θα τους κατακτήσετε πλήρως. Οι αριθμοί είναι η γλώσσα των συναλλαγών, των ημερομηνιών, της ώρας – ουσιαστικά, της καθημερινής ζωής. Μην αφήσετε την αρχική δυσκολία να σας πτοήσει. Συνεχίστε να εξασκείστε και σύντομα θα μετράτε, θα ανακοινώνετε ημερομηνίες και θα μιλάτε για τιμές στα γερμανικά με αυτοπεποίθηση και ακρίβεια!
