VIOLENCE NETENDENCY TO VIOLENCE

Zvinoenderana netsananguro yakaitwa neWorld Health Organisation, mhirizhonga kune chero munhu, boka kana nharaunda isiri simba kana chiremera icho chero munhu anacho uye anogona kukuvara, zvepfungwa kana Inoreva mamiriro ezvinhu anogona kukonzera kana kukuvadza muviri kana kufa. Kutaura kwemhirizhonga kwakakamurwa pasi pemisoro mina: chisimba panyama, mhirizhonga yepfungwa, mhirizhonga yezvehupfumi, uye mhirizhonga pabonde.

Zvinokonzera mhirizhonga; Izvo zvinoenderana nezvinhu zvakawanda. Nekudaro, pamusoro pezve psychobiological zvinhu zvinokanganisa munhu zvakawandisa, zvekunze zvinhu zvinokanganisa munhu zvinoshandawo. Pakati pezvikonzero zvambotaurwa, chimwe chezvinhu zvekutanga zvinouya mupfungwa zvinhu zvehupenyu. Kuita zvechisimba uye zvehasha maitiro zvinowanzoenderana neiyo limbic system, yepamberi uye yenguva lobes. Mhirizhonga inowanzoitika semhedzisiro yekudyidzana pakati pepfungwa dzepfungwa dzinokanganisa munhu uye nharaunda yekunze. Dambudziko kana mamiriro ekubvuta anowanikwa muzvivakwa muiyo limbic system inogona zvakare kugadzira mamiriro echisimba. Zvekare, shanduko yemahormone inozoitika nekuda kwekusagadzikana kweendocrine, iri pakati pezvinhu zvehupenyu, inogona kushanda mukuwanda kwemamiriro ane hukasha pavakadzi. Saizvozvowo, kunwa doro kunokonzeresa kudzikira mukutonga pamwe nekudzivirira kwekukurumidza kudzora pane mamwe mashandiro ehuropi, kuwedzera tsika yekuita mhirizhonga. Kune zvikonzero zvepfungwa, zvinova zvimwe zvinhu zvinokonzeresa kuita mhirizhonga. Mafungiro ezvepfungwa akapatsanurwa kuita maviri sekuvandudza uye zvakatipoteredza zvinhu. Zvingangodaro kuti vana vakaona kana kuratidzwa kumhirizhonga panguva yekusimudzira yemunhu vakave munhu ane tsika yekuita mhirizhonga kana vakura. Kugara munzvimbo dzakazara uye dzakabatikana kunowedzera maitiro ekurwisa mhirizhonga, inova imwe yemamiriro ezvinhu anotungamira anokonzeresa mamiriro ezvakatipoteredza mumunhu. Mukuwedzera, zvinhu zvakaita semamiriro ekunze zvinozvikonzerawo. Pakati pezvinhu zvechisimba, zvemagariro pamwe nehupfumi, kusiyana nekuenzana kwemadzinza uye hupfumi, hurombo uye matambudziko mukuroora anowedzera maitiro echisimba. Nekuti zvinokonzeresa matambudziko uye kusagadzikana mumamiriro emhuri emunhu, zvinokonzeresawo kuwedzera kweye tsika yekuita zvechisimba muvana vanokura mumamiriro emhuri akadaro. Kuita zvechisimba kunogona kucherechedzwa nekuda kwematambudziko senge bipolar kusagadzikana, paranoid kusagadzikana uye schizophrenia, zviri zvimwe zvezvinhu zvepfungwa zvinova zvimwe zvezvinhu zvechisimba. Aya mamiriro emhirizhonga anogona kunangidzirwa zvese kumunhu iye uye kunharaunda yake. Kunyangwe iyo tsika yemhirizhonga isiri yepfungwa, maitiro echisimba anogona kuitika mumashure, nekuda kwekukuvara kwakasiyana siyana. Kuti utarise zvimwe zvinhu zvinoumba tsika yechisimba, pamusoro pekushandisa mashandisirwo emushonga, zviitiko zvinoverengeka zvehutano zvinokanganisa hurongwa hwepakati, pane zvekare maitiro echisimba mune vanhu vanosangana nezvinetso sekushomeka uye kushomeka kwekutarisa mumunhu mukuru.

Mamiriro ezvinhu umo maitiro eutsinye anoitika; Inosiyana zvichienderana nemunhu. Nekudaro, zvinokwanisika kuwedzeredza aya mamiriro. Aya ndiwo mamiriro ezvinhu anoitika mune vakaroora uye vanogadzira mhirizhonga mudzimba. Kunetsekana kwemukati uye kushushikana kwekuumbwa kunoonekwa nekuda kweshanduko dzakadzama dzakaitika muhupenyu hwemunhu munguva pfupi yapfuura. Zvinoitika mumamiriro ekumanikidzwa uye nehasha zvinoitika zvichienderana nemamiriro ezvinhu aya. Kuita zvechisimba uye hunhu hunhu hunogona kucherechedzwa munzvimbo dzine vanhu vazhinji vevarume pazera re16 - 25 zera. Pamusoro pezviitiko nevanhu vanokonzeresa kukakavara kwepfungwa, mamiriro echisimba anogona kuitika mumamiriro ekutyisidzira kana kumanikidzwa, pamwe nemamiriro ezvinhu apo kuchengetedzeka kwehupenyu kwemunhu kuri panjodzi.

Kudzivirira mhirizhonga; Zvinhu zvinoumba chisimba zvinofanirwa kutanga zvazivikanwa. Sezvo izvo zvinhu zvinoumba mhirizhonga zvichivakirwa panheyo dzebisiki, dzemagariro uye dzezvepfungwa, zvakakodzera kuti tizive zvinhu izvi kuitira kudzivirira mhirizhonga. Zvidzidzo zvinogona kuitiswa kudzivirira mhirizhonga inoenderana nezvinhu zvinosarudzwa zvichitsamira pazvinhu izvi.