Önceki bölümlerde “bu bir kapıdır”, “bu bir masadır” kalıbındaki cümleleri hakkında çeşitli
bilgiler vermiştik.
Bu bölümde de “masa mavidir” “Ahmet öğrencidir”, “araba yenidir” türündeki
cümlelerin yapılışını anlatacağız.
Örnekler;
Das ist ein Haus (bu bir evdir)
Das Haus ist grün (ev yeşildir)
Das Haus ist weiss (ev beyazdır)
Das Haus ist neu (ev yenidir)
Das Haus ist alt (ev eskidir)
Burada görüldüğü gibi bu anlamına gelen “das” kullanılmıyor, bilakis “das” kelimesinin
işaret etmiş olduğu nesne, özne olarak kullanılıyor.Ama bu öznenin, yani ismin artikeli
“das” olabilir ve diğer “das” ile karıştırılmamalıdır.
Das ist ein Auto (bu bir otomobildir)
Das Auto ist neu (otomobil yenidir)
Das Auto ist grün (otomobil yeşildir)
Das Auto ist gelb (otomobil sarıdır)
Die Blume ist rot (çiçek kırmızıdır)
Die Blume ist weiss (çiçek beyazdır)
Die Blume ist schön (çiçek güzeldir)
Der Stuhl ist alt (sandalye eskidir)
Der Tisch ist gross (masa büyüktür)
Der Mann ist jung (adam gençtir)
Der Student ist faul (öğrenci tembeldir)
Bu örnekleri çoğul cümlelerle de çok rahat bir
şekilde kullanabileceğiz.
Örnekler;
Der Stuhl ist grün (sandalye yeşildir)
Die Stühle sind grün (sandalyeler yeşildir)
Die Blume ist schön (çiçek güzeldir)
Die Blumen sind schön (çiçekler güzeldir)
Die Blumen sind rot (çiçekler kırmızıdır)
Die Blumen sind gelb (çiçekler sarıdır)
şimdi de olumsuz cümleler yapalım;
Geçmişte, “das ist ein Stuhl” gibi bir cümleyi “das ist kein Stuhl”
şeklinde olumsuz yapıyorduk.
Ama “Die Blumen sind rot” gibi bir cümlede ein / eine / kein / keine gibi
artikeller yok ve kullanılamıyor.O halde bu işin başka bir yolu var;
Die frau ist jung cümlesi Kadın gençtir anlamına gelir.Cümlenin olumsuzu
ise şu kalıpla yapılır.
Die Frau ist jung (kadın gençtir)
Die Frau ist nicht jung (kadın genç değildir)
Die Blume ist rot (çiçek kırmızıdır)
Die Blume ist nicht rot (çiçek kırmızı değildir)
Der Stuhl ist lang (sandalye uzundur)
der Stuhl ist nicht lang (sandalye uzun değildir)
Die Blumen sind schön (çiçekler güzeldir)
Die Blumen sind nicht schön (çiçekler güzel değildir)
Die Studenten sind faul (öğrenciler tembeldir)
Die Studenten sind nicht faul (öğrenciler tembel değildir)
Görüldüğü gibi tekil – çoğul cümle farkı olmadan, cümleleri olumsuz
yapmak için sıfatın önüne bir “nicht” kelimesi getiriyoruz.
Nicht kelimesi cümleye bir işin yapılmaması, olumsuzluk
ve değil anlamını katar.
der Stuhl ist neu (sandalye yenidir)
der Stuhl ist nicht neu (sandalye yeni değildir)
die stühle sind neu (sandalyeler yenidir)
die Stühle sind nicht neu (sandalyeler yeni değildir)
şimdi de cümlelerimizde şahıs zamirlerini de kullanarak özneyi sürekli
değiştirelim ve farklı cümleler çıkaralım.
Öncelikle fiilimizin şahıs zamirlerine göre çekimini tam olarak
verelim;
ich bin (y'im-y'ım-y'um-y'üm)
du bist (sin-sın-sun-sün)
Sie sind (siniz-sunuz-sınız-sünüz)
er (der) ist (dir-dır-dur-dür)
sie (die) ist (dir-dır-dur-dür)
es (das) ist (dir-dır-dur-dür)
wir sind (y'iz-y'ız-y'uz-y'üz)
ihr seid (sınız-siniz-sunuz-sünüz)
sie sind (dırlar-dirler-durlar-dürler)
şahıs zamirleri ile ilgili bilgi için temel gramer dökümanlarında
şahıs zamirleri konusuna bakınız.
şimdi örneklerimize geçelim;
ich bin Muharrem (ben Muharrem'im)
ich bin Student (ben öğrenciyim)
ich bin Lehrer (ben öğretmenim)
du bist Lehrer (sen öğretmensin)
er ist Lehrer (o (bay) öğretmendir)
sie sind studenten (onlar öğrencidirler)
sie ist lehrerin (o (bayan) öğretmendir)
du bist Student (sen öğrencisin)
du bist nicht Student (sen öğrenci değilsin)
ich bin Ali (ben Ali'yim)
ich bin nicht Ali (ben Ali değilim)
ich bin nicht Lehrer (ben öğretmen değilim)
du bist Arzt (sen doktorsun)
du bist nicht Arzt (sen doktor değilsin)
bist du Arzt? (sen doktor musun?)
Nein, ich bin nicht Arzt (hayır, ben doktor değilim)
Ja, ich bin Arzt (evet, ben doktorum)
Tuğba ist Lehrerin (Tuğba öğretmendir)
ist Tuğba Lehrerin (Tuğba öğretmen midir?)
Ja, Tuğba ist lehrerin (evet, Tuğba öğretmendir)
Nein, Tuğba ist nicht lehrerin (hayır, Tuğba öğretmen değildir)
seid ihr studenten? (siz öğrenci misiniz?)
Ja wir sind studenten (evet, biz öğrenciyiz)
seid ihr studenten? (siz öğrenci misiniz?)
Nein, wir sind nicht studenten (hayır biz öğrenci değiliz)
wir sind Kellner (biz garsonuz)
sind Sie Türke? (Türk müsünüz?)
Nein, ich bin nicht Türke (hayır Türk değilim)
Sie sind Türke (Türksünüz)
Ja, ich bin Türke (evet, Türküm)
Âhirette seni kurtaracak bir eserin olmadığı takdirde, fani dünyada bıraktığın eserlere de kıymet verme.
(Mesnevi-i Nuriye)
